Regionale omroepen en Kieskompas: Onafhankelijke stemhulp
De dertien regionale publieke omroepen en Kieskompas hebben per provincie een stemhulp ontwikkeld. Het Kieskompas is donderdag 16 februari 2023 gelanceerd en speelt per provincie in op thema’s die er spelen. De stellingen zijn opgesteld door journalisten van de regionale omroepen. Door de samenwerking is het voor het eerst dat er een volledig onafhankelijke stemhulp beschikbaar is tijdens de Provinciale Statenverkiezingen.
Onafhankelijke stemhulp voor Provinciale Statenverkiezingen
Het Kieskompas krijgt in iedere provincie een eigen gezicht. De journalisten van de regionale omroep hebben de verkiezingsprogramma’s bekeken en de standpunten van de politieke partijen vergeleken. Op basis daarvan zijn stellingen bedacht, waar de partijen antwoord op hebben gegeven. En die antwoorden zijn weer door de journalisten gecheckt aan de hand van openbare bronnen en gevoerd beleid. Voor het eerst is er een volledig onafhankelijke stemhulp beschikbaar tijdens de Provinciale Statenverkiezingen. Willem Blanken, directeur Kieskompas: “Door deze strenge controle levert Kieskompas betrouwbare informatie over de standpunten van partijen. Politiek opportunisme en sjoemelen met antwoorden is uitgesloten.”
‘In een democratie als de onze is het belangrijk dat het publiek meedenkt, zijn mening geeft en zelf conclusies trekt. Aan ons als omroep is het om te controleren of de provinciale politiek gevolg geeft aan hetgeen de burger wil. De beloftes die de partijen doen zullen we de komende vier jaar kritisch volgen’
Onderwerpen waar de provinciale politie over gaat
“Kieskompas is een service voor ons publiek”, zegt hoofdredacteur Sandrina Hadderingh van Omroep Gelderland. “De verkiezingen voor Provinciale Staten gaan deze keer over belangrijke thema’s. Er spelen grote issues in onze provincie, denk aan stikstof, de wooncrisis en de bezuinigingen op het openbaar vervoer. Onderwerpen waar de provinciale politiek over gaat. Het zijn ook de onderwerpen waar wij de komende maanden, jaren veelvuldig verslag van zullen doen.”
Dertig stellingen in Drenthe
“Elk Kieskompas is dus aangepast aan de eigen provincie en dat zorgt ervoor dat kiezers hun mening goed kunnen vergelijken met die van de politieke partijen. En dat zorgt er hopelijk voor dat meer mensen op 15 maart goed geïnformeerd naar de stembus gaan”, aldus directeur/hoofdredacteur Dink Binnendijk van RTV Drenthe. Aan de hand van dertig stellingen die betrekking hebben op Drenthe kunnen kiezers erachter komen welke partij het dichtst bij hun eigen standpunten in de buurt komt.
Toekomst van Tata Steel of Rotterdam The Hague Airport
Ook voor de provincie Noord-Holland zijn de stellingen ontwikkeld door journalisten van de regionale omroep. Met deze stellingen wil de redactie van NH Nieuws zo veel mogelijk inspelen op de hete hangijzers in de regio in Noord-Holland. Bijvoorbeeld over de toekomst van Tata Steel, het zorgstelsel of een eventuele kerncentrale in de provincie. Bij de stemhulp van Rijnmond is er aandacht voor de discussie die op dit moment speelt over de toekomst van Rotterdam The Hague Airport. Moet de luchthaven op termijn sluiten en plaatsmaken voor woningbouw of is de luchthaven juist te belangrijk voor dit gebied en moet het vliegveld blijven? Er is bij Rijnmond ook aandacht voor de buurtbussen op Goeree Overflakkee, woningbouw, klimaat en verduurzaming.
Meerderheid voor kerncentrale
Er zijn door Omroep Zeeland meer dan twintig stellingen voorgelegd aan de politieke partijen die je straks op je Zeeuwse stemformulier ziet. Actueel zijn de verschillende standpunten van de partijen over het oplossen van de stikstofcrisis, de aanleg van nog meer zonneparken en de bouw van extra woonwijken. Ook lijkt er in Zeeland een ruime meerderheid voor de bouw van nieuwe kerncentrales bij Borssele. Er zijn partijen die daar anders over denken, maar welke? De Zeeuwen krijgen ook achtergronden bij de onderwerpen te lezen en alle partijen geven een (korte) toelichting op hun standpunt.
‘De opkomst is bij de Provinciale Statenverkiezingen traditioneel lager dan de opkomst voor de Tweede Kamer. Met zo’n kieskompas op maat hopen we dat mensen eerder naar de stembus gaan en zich daarna ook meer betrokken voelen’
Meer mensen naar de stembus
“Voorheen waren de stellingen vrij algemeen. En ging het minder diep in op de pijnpunten per provincie”, vertelt politiek verslaggever Tessel Linders van Omroep Brabant. Samen met collega’s bedacht ze een aantal stellingen. “De opkomst is bij de Provinciale Statenverkiezingen traditioneel lager dan de opkomst voor de Tweede Kamer. Met zo’n kieskompas op maat hopen we dat mensen eerder naar de stembus gaan en zich daarna ook meer betrokken voelen.” Linders heeft meegewerkt aan de stellingen in Brabant. Volgens haar zijn wonen en landbouw belangrijke thema’s. “Elke provincie heeft te maken met stikstofbeleid, maar alleen hier moeten boeren jaren eerder hun stallen aanpassen. Wat vinden Brabanders daarvan? Dat is een van de stellingen die je in het oude Kieskompas niet zou zijn tegengekomen”, vertelt ze.
Versterken democratie
Sandrina Hadderingh sluit af met de rol van de regionale omroep in het versterken van de democratie: “In een democratie als de onze is het belangrijk dat het publiek meedenkt, zijn mening geeft en zelf conclusies trekt. Aan ons als omroep is het om te controleren of de provinciale politiek gevolg geeft aan hetgeen de Gelderse burger wil. De beloftes die de partijen doen zullen we de komende vier jaar kritisch volgen.”
Meer over de Provinciale Statenverkiezingen is te vinden in het dossier.