5 vragen aan Peter ter Velde (PersVeilig)
PersVeilig, opgericht in november 2019, een gezamenlijk initiatief van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ), het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren, de Politie en het Openbaar Ministerie. Wij legden Peter ter Velde, werkzaam bij PersVeilig onze vijf vragen voor.
Hoi Peter. Zou je kunnen vertellen wat jouw rol is binnen PersVeilig en waar jullie voor staan?
“Ik ben projectleider bij PersVeilig. PersVeilig is opgericht met het doel de positie van journalisten te versterken tegen geweld en agressie op straat, op social media en tegen juridische claims.”
Waarom is het belangrijk dat de rechten en plichten van journalisten bij politie-acties duidelijk zijn en met welke partijen hebben jullie dit opgesteld?
“Het is belangrijk omdat het soms wel eens fout gaat tussen de politie en journalisten. En let wel: in de meeste gevallen gaat het goed, maar er zijn ook wel eens misverstanden of onduidelijkheden. Soms gaat het fout tijdens rellen: een journalist die een klap krijgt van de ME. Of tijdens zogeheten 112-meldingen waarbij een fotograaf op grote afstand wordt gehouden (achter het rood witte lint) terwijl de afspraak is dat houders van een politieperskaart onder een lint door mogen. Het is overigens niet alleen de politie die soms de fout in gaat; ook journalisten weten soms niet precies wat ze nou wel mogen en niet mogen. Of journalisten opereren soms niet handig waardoor ze in problemen komen.”
Zou je een praktijkvoorbeeld kunnen geven waar het bij het contact tussen journalisten en politie misging?
“Laat me er twee noemen. Een auto werd uit een kanaal getakeld en een fotograaf werd niet dichtbij gelaten, omdat de (overleden) bestuurder nog in de auto zat. De journalist gaat over de ethische afweging en niet de politie. Oftewel: deze fotograaf had toegelaten moeten worden.
Een ander voorbeeld. Als de ME wordt ingezet wordt er drie keer omgeroepen om weg te gaan voordat de ME er aan komt. Een fotograaf bleef en kreeg een klap met een wapenstok. De fotograaf diende vervolgens een klacht in. De vraag hier is vooral of de fotograaf had moeten blijven staan. Het is niet fout wat de fotograaf deed, maar om een klacht in te dienen terwijl je willens en wetens tussen de strijdende partijen blijft staan is niet terecht. Als je het doet moet je je verlies nemen als er iets fout gaat.”
Peter ter Velde (bron: Ruben Philipse/The Arrows)
Hoe zorgen jullie ervoor dat vervelende conflicten in de toekomst uitblijven?
“Er zal altijd wat spanning blijven tussen politie en media en dat is niet erg. Wat wel belangrijk is (en dat is ook onze taak) om die spanning zo veel mogelijk te verminderen. Als er iets fout gaat heeft PersVeilig contacten bij (alle eenheden van) de politie om de zaak te bespreken en om te zien hoe het een volgende keer anders kan. Ook hebben we soms met bepaalde politie-eenheden en media contact voordat er een groot nieuwsmoment komt waar veel politie en journalisten op af zullen komen.”
Als laatste vraag; welke projecten doen jullie nog meer binnen PersVeilig?
“Onze lijnen met de politie en het OM zijn kort. Maar vergeet niet dat het overgrote deel van meldingen van geweld en agressie van anderen komen. We hebben daarom een meldpunt en een 24/7 helpdesk voor journalisten. Aan de hand van de meldingen kunnen we zien wat er gaande is en kunnen we hulp bieden, indien nodig. We geven veel trainingen aan journalisten over het werken in grote groepen, demonstraties en moeilijke wijken. Maar ook trainingen over social media-kwetsbaarheid en hoe je daarmee om kunt gaan. Werkgevers trainen we in het opzetten van een veiligheidsbeleid binnen het bedrijf. Elk jaar houden we een onderzoek onder journalisten en dit jaar zullen we dat doen onder fotografen en cameramensen. Onderzoek helpt ons om nog beter te weten wat er gaande is in de beroepsgroep en wat wij kunnen doen om de positie van journalisten te versterken.”