Regiohelden Awards: de jury (deel 1)

Op donderdag 13 maart a.s. worden de Regiohelden Awards 2024 uitgereikt. Dit zijn de prijzen voor de beste regionale journalistieke producties van vorig jaar. De nominaties worden over twee weken bekend gemaakt en de jury, die de nominaties en winnaars kiest, bestaat dit jaar uit:

Freek Staps (ANP) voorzitter;
Sylvia Cools (De Stentor);
Maxime de Vries (NOS Stories);
Joost Engelberts (regisseur van o.a. podcastserie Onland);
Davidson Rodrigues (Open Rotterdam);
Jaap van Zessen (digitaal strateeg);
Hannah Swart (winnaar Gouden Regiohelden Award 2023);
Joëlle Terburg (Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten);
Jan van Onzenoort (Bureau Regio) en
In-Soo Radstake (documentairemaker van o.a. Selling a Colonial War)

In dit eerste bericht spreken we met de laatstgenoemde drie juryleden o.a. over: waar zij op gaan letten, wat regionale producties zo goed maakt en wat de meerwaarde is van regionale journalistiek.

Hoe vinden jullie het om plaats te nemen in de jury van de Regiohelden Awards? 
Jan: “Het is de eerste keer dat ik plaats neem in de jury. Toen ik werd gevraagd was ik zeer vereerd en heb er ook enorm veel zin in om al die producties en inzendingen te bekijken en beluisteren.”

In-Soo: “Het is voor mij de tweede keer dat ik plaats mag nemen in de jury. Behalve dat het een eer is, krijg je ook de best regionale omroepproducties voorgeschoteld in een zeer kort tijdsbestek. En daarmee krijg je ook een goed beeld van wat er speelt in Nederland en op welke wijze regionale omroepen deze thema’s behandelen.”

Joëlle: “Dit jaar is de derde keer dat ik in de jury mag plaatsnemen – en daarmee helaas ook de laatste keer. Het jurylidmaatschap is vooral ontzettend leuk: je bekijkt, beluistert en leest allerhande mooie projecten en publicaties en gaat er ook nog over in gesprek met interessante, leuke en slimme collega-juryleden. Kers op de taart is natuurlijk de uitreiking tijdens het Regiohelden Festival.”

Waar gaan jullie bij de selectie van de genomineerden en winnaars, (extra) op letten en waarom? 
Joëlle: “Ik ben heel benieuwd of de grote en relevante thema’s van de samenleving in deze tijd tot uiting komen in de ingezonden producties. Ook hoop ik dat er inzendingen bij zitten die net een laag dieper graven, dus naast het weergeven van gebeurtenissen of nieuws ook duiding, achtergrond of nuance toevoegen. Tot slot hoop ik dat de diversiteit van onze samenleving zichtbaar is in de inzendingen, dat heb ik de vorige jaren wel eens gemist.”

Jan: “Wat ik heel belangrijk vind is originaliteit en dan niet alleen in het idee, maar ook in de uitvoering. Wat ik ook heel belangrijk vind is dat het product ook echt ‘vanuit de regio’ moet zijn gemaakt en niet een kopie van wat er ook al op de landelijke televisie wordt gemaakt. Vaak kiest een regionale omroep voor de rol van de kok die voor alle monden moet koken en juist dan is het een uitdaging om net dat product te maken waarvan je denk ‘dit is mooi’.” In-Soo vult aan: “Nou, we hebben natuurlijk onze richtlijnen als jury, maar waar ik altijd naar zoek is creativiteit en inventiviteit. Iets dat door de insteek, behandeling en de maker uitsteekt boven het gewone.”

Kennen jullie elkaar al?
In-Soo: “Ik ken bijna alle juryleden, de meesten van vorig jaar, een enkeling uit het werkveld en sommigen ken ik nog niet.”

Joëlle: “Elk jaar wordt de jury aangevuld met een aantal nieuwe namen, wat heel goed is voor de uitwisseling van perspectieven. Van de nieuwe juryleden van dit jaar heb ik alleen Hannah Swart kort ontmoet, omdat ik haar vorig jaar de prijs voor de beste documentaire mocht uitreiken voor haar schitterende film Bolta Zathe (Omrop Fryslân).”

Jan: “Ik ken eigenlijk niemand persoonlijk, wel een aantal juryleden van naam, zoals Freek Staps van het ANP en Maxime de Vries omdat ze ook op de nieuwsvloer bij de NOS werkt. Hannah Swart heb ik bij het vorige Regiohelden Festival gesproken, omdat ik erg onder de indruk was van hetgeen ze had gemaakt.”

Wat maakt een regionale productie een goede productie? 
Joëlle: “Ik denk dat dat op heel veel verschillende manieren kan, maar relevantie voor de eigen regio is natuurlijk belangrijk. Verder: als het mensen iets nieuws doet inzien over hun eigen regio, het een onderbelicht onderwerp of perspectief uitlicht; relevante informatie aan het publiek meegeeft, je aan het lachen maakt of zorgt voor meer verbinding. En het moet natuurlijk gewoon goed in elkaar zitten: als kijker, luisteraar of lezer moet je weten waar het precies over gaat, waarom dat relevant is en je moet worden meegenomen in een verhaal.”

Jan: “De productie moet verrassen en laten zien wat er in een regio speelt, dat kan groot, maar ook heel klein zijn. De productie moet kwaliteit uitstralen en moet de juiste informatie bevatten. De productie moet mensen raken en een emotie oproepen, dat mag een lach maar zeker ook een traan zijn. De productie moet herkenbaar zijn, maar mag ook schuren als dat nodig is.” Volgens In-Soo is het kort en krachtig: “Waar inhoud en vorm samenkomen en elkaar versterken.”

Op welke regionale omroepen stemmen jullie zelf af? 
Jan: “Ik woon in Brabant dus luister en kijk regelmatig naar Omroep Brabant. In de auto wissel ik af en probeer, qua radio, van alle omroepen die ik kan ontvangen iets mee te pikken. Door mijn werk bij Bureau Regio scan ik dagelijks de websites van alle omroepen en zie ik ook veel van de videocontent die ze maken voor online of TV.”

In-Soo: “Ik woon in Rotterdam, dus ik stem ik -af en toe- af op Rijnmond.”

Joëlle: “‘Afstemmen’ is niet helemaal van toepassing, omdat ik geen lineaire tv kijk. Ik lees, kijk en luister dan ook van allerlei omroepen wel iets, vooral de docu’s en podcasts. De podcast ‘Op Hoop van Zegen’ van Omroep Brabant bijvoorbeeld, over een evangelische geloofsgemeenschap. Of de documentaire van Omroep Gelderland over Theo Verlaan, die als adoptiekind terechtkwam in een NSB-gezin. En dan zeker de producties waaraan het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten een bijdrage heeft kunnen leveren. Sinds de juryronde van vorig jaar volg ik Omrop Fryslân ook op Instagram, dat is zeker een aanrader.”

Tenslotte; wat is volgens u de kracht en meerwaarde van regionale journalistiek?
Joëlle: “Dat regionale media dicht bij hun publiek staan is van grote waarde: juist regionale media kunnen aanvoelen wat er speelt en hoe grote onderwerpen zich vertalen naar regionale en lokale gemeenschappen. Zij kunnen het publiek van informatie voorzien én van de daarbij nodige duiding. Wat daarbij helpt is dat regionale media belangrijke dossiers structureel volgen: wanneer er een grote gebeurtenis plaatsvindt, melden de landelijke media zich, maar hun regionale collega’s hebben dan soms al veel meer context en informatie. We weten ook dat sterke regionale media van groot belang zijn voor de democratie: geïnformeerde burgers zetten zich bijvoorbeeld vaker in voor hun gemeenschap of in de politiek.”

In-Soo: “Dat de makers/journalisten onderdeel zijn van het gebied waarin zij zelf leven.”

Jan: “De kracht van de regionale omroepen is vooral dat de omroep dicht bij de mensen staat. Wat wel eens zo mooi wordt genoemd ‘in de haarvaten van de regio zit’. Je lezers, kijkers en luisteraars stappen zo bij een regionale omroep de drempel over om hun verhaal te doen. Dat doen ze in hun taal tegen mensen die dat ook verstaan en begrijpen. Tijdens de Regiotour, waarmee we (als RPO en Bureau Regio) twee jaar geleden langs de diverse regionale omroepen trokken was dat ook steevast mijn boodschap: Ieder groot verhaal begint vaak klein en wordt in veel gevallen ontdekt door de regionale media. Denk daarbij onder meer aan de tekorten bij de voedselbanken. Pas als meerdere regionale omroepen zo’n verhaal oppikken, zie je dat het zich ontwikkelt tot een landelijk verhaal en dat er zelfs Kamervragen over gesteld worden.”

Meer lezen over Regiohelden? Bekijk dan deze pagina.