Bureaus Lokaal Update: Verrijken en verdiepen in Limburg
Begin van dit jaar zijn de eerste ‘Bureaus Lokaal’ gestart. Dit zijn proeftuinen voor samenwerking tussen lokale omroepen, regionale omroepen en de NOS. Door die samenwerking versterken zij de journalistieke infrastructuur op lokaal, regionaal en landelijk niveau. Bureaus Lokaal zorgen voor verbinding tussen de verschillende lagen van de omroepen én dat men van elkaar kan leren. Sinds vorige maand is trainer Karel van den Berg gestart met de training ‘Verrijken en verdiepen’ bij Bureau Lokaal Limburg. Een mooi moment om in gesprek te gaan met zowel Karel als Sander Kleikers, kwartiermaker en coördinator van Bureau Lokaal Limburg.
Hoi Karel, vertel eens; wat houden de trainingen ‘Verrijken en verdiepen’ precies in?
“In de trainingen krijgen de Bureaus Lokaal op de eerste dag inzicht hoe ze samen journalistieke creativiteit optimaal kunnen organiseren in hun samenwerking. We kijken hoe we goede ideeën een ‘faire’ kans kunnen geven, bijvoorbeeld als ze in ieders redactie gepitcht moeten worden. Die kennis passen we direct toe door verdiepende en verrijkende ideeën te bedenken bij zelfgekozen actuele thema’s, waarover de samenwerking journalistieke meerwaarde kan creëren. Dat heeft al fraaie pitches opgeleverd, die meer opleveren dan alleen stukken uitwisselen.
Na trainingsdag 1 gaan de Bureaus Lokaal vervolgens aan de slag met twee journalistieke pitches. Het tweede en derde dagdeel hebben het karakter van redactievergaderingen, waarin we de ideeën naar de uitvoering brengen. Zo nodig bedenken we nieuwe ideeën.
Die ideeën kunnen gaan over actualiteiten als de Nedersaksen-lijn die door het werkgebied van de regionale en streekomroepen gaat lopen. De slag om de ruimte: van wie is de grond in Friesland en wat betekent dat voor de ruimte die hard nodig is voor wonen, boeren en natuur? Of: waarom is de Elfde van de Elfde sinds de corona-lockdowns in Brabant populairder dan daarvoor? Hoe staat het met de emancipatie in het Limburgse culturele erfgoed als carnaval en de schutterijen? En waar iedereen mee te maken krijgt: de gemeenteraadsverkiezingen. Hoe kunnen we met een aansprekende politieke influencer de jeugd in en rondom Den Haag interesseren voor de gemeenteraadsverkiezingen? Of: In welke Brabantse wijken of dorpen is de opkomst gewoonlijk het laagst en waarom blijven kiezers weg?”
Karel van den Berg
Bureau Lokaal Limburg is een samenwerking tussen de regionale omroep L1 en de lokale- en streekomroepen: RTV Maastricht, ZO-NWS, Omroep Venlo, Omroep Horst aan de Maas, Omroep Peel en Maas. Sander, jullie zijn het eerste bureau dat de trainingsreeks heeft afgerond. Hoe hebben jullie dit ervaren?
“Het was enorm waardevol om deze training samen te volgen. Allereerst omdat het een moment bood om elkaar fysiek te ontmoeten en echt tijd voor elkaar te nemen, zonder de druk van de dagelijkse agenda. We kozen bewust voor een locatie buiten de omroepen, afgelegen en omgeven door natuur. In die setting ontstond een prettige sfeer, waarin we niet alleen de voortgang van Bureau Lokaal bespraken, maar ook tot creatieve ideeën kwamen om verder te agenderen.
Daarnaast was het interessant dat naast de vaste coördinatoren ook andere redacteuren van verschillende omroepen aansloten. Zo kregen we beter inzicht in hoe Bureau Lokaal daadwerkelijk doorwerkt in de redacties van de lokale omroepen.”
Zijn er concrete voorbeelden te noemen van verhalen die dit heeft opgeleverd?
“We kwamen al snel op het idee om het thema vrouwvriendelijk /vrouwveilig nadrukkelijk op de kaart te zetten. Een onderwerp dat perfect past bij de publieke omroep: maatschappelijk relevant, actueel en, zeker na de tragische dood van Lisa uit Abcoude, extra beladen.
Omdat dit thema overal speelt, konden de deelnemende omroepen vanuit hun eigen regio en invalshoek bijdragen. We hebben samen een selectie van onderwerpen gemaakt, gekeken waar we elkaar konden versterken en verhalen met elkaar gedeeld. Zo werden onderwerpen verdiept, verrijkt en breder uitgedragen. Het resultaat was een productie die inhoudelijk sterker werd en waarin we Bureau Lokaal echt zichtbaar maakten. De themaweek vond plaats van 6 tot en met 10 oktober; de resultaten bespreken we binnenkort. Maar de energie was goed. Hopelijk leidt dit tot meer en diepere samenwerking, voorbij de basis van enkel uitwisseling.”
Karel, de meeste bureaus zijn ongeveer op de helft van de driedaagse training. Wat hebben de trainingen tot nu toe opgeleverd? En wat is het voordeel van journalistieke samenwerking tussen regionale- en streekomroepen?
“Sommige pitches leveren nu al zichtbare resultaten op. Zoals de zojuist genoemde themaweek over onveilige plekken en situaties voor vrouwen in Limburg. Ook bijna in de maak: Noaberschaop en armoedebestrijding in Twente, Salland en de rest van Overijssel. Of de constructieve invalshoek bij de krapte op de woningmarkt: ‘Van leegstand naar leefruimte’; welke potentiële oplossingen zijn er in Overijssel te vinden, bijvoorbeeld door leegstaande bedrijfspanden of kerken in kaart te brengen en te onderzoeken hoe die een betaalbare woonfunctie kunnen krijgen.
Wat betreft het voordeel voor de journalistieke samenwerking; we zoeken steeds naar een journalistieke samenwerking die, in plaats van een werkverzwaring, een redactionele capaciteitsuitbreiding biedt en kans op kwaliteitsverhoging oplevert. Dat is essentieel: er zitten in geen enkel Bureau Lokaal streek- of regieredacties die zich vervelen… Op redactioneel niveau is het enthousiasme gemiddeld genomen groot. De meeste deelnemers aan de trainingen zien de meerwaarde voor alle betrokken redacties in streek en regio. Nuttige bijvangst: ze leren elkaar persoonlijk kennen. Dat versterkt onderlinge waardering en vertrouwen.”
Sanders Kleikers
Tenslotte, Sander: wat nemen jullie mee van deze training in de werkwijze van de samenwerking?
“Dat het belangrijk is om bewust tijd te nemen om thema’s samen te bespreken en uit te diepen. Dat fysiek samenkomen essentieel is om tot echte verdieping te komen. En vooral dat we met vereende krachten verder komen: meer energie, meer inspiratie en duidelijke afspraken waar we elkaar aan kunnen houden.”